Hoe kun je als reisonderneming positieve impacts creëren en negatieve impacts van reizen reduceren? Deze vraag stond centraal tijdens het Changes in Tourism event van de ANVR op de tweede Vakdag. ‘Er is werk aan de winkel.’
Tijdens nog geen één Vakantiebeurs stond duurzaamheid zo centraal als dit jaar. Een onderwerp dat noodzakelijk leeft. ‘Het tempo van verandering is enorm’, zegt Frank Oostdam, voorman van de ANVR, tijdens de kickoff. ‘In de jaren vijftig was de gemiddelde levensduur van bedrijven zo’n 65 jaar. Tegenwoordig is dat vijftien jaar.’ Dat betekent dat de verhoging van kwaliteit en innovatie vandaag de dag belangrijk is. Opvallend is dat het daarbij steeds minder gaat om het product. Nieuwe businessmodellen worden vooral georganiseerd rondom de klant. ‘Consumenten gaan in de toekomst steeds meer aangeven wat hun sociale waarden zijn’, aldus Oostdam. ‘Ik denk dat bedrijven én consumenten gaan kiezen met hun hart.’ Hoe kun je dan als reisonderneming en reisprofessional voor onze sector positieve impacts creëren en negatieve impacts reduceren? Helga van Leur, ambassadeur van klimaat en duurzaamheid (én natuurlijk de bekendste weervrouw van Nederland) zegt dat we vooral moeten inspelen op emoties. ‘Daar zijn mensen gevoelig voor. Raak klanten met emotie. Niet met kennis en argumenten.’ Zo geeft Van Leur het voorbeeld dat kinderen vaak de rode draad zijn als het gaat om duurzaamheid (en dus worden ingezet in commercials). ‘Want uiteindelijk stel je jezelf de vraag: wat laat je achter voor de volgende generatie?’
Voetafdruk
‘Er is geen weg meer terug. Wij moeten gaan nadenken over de voetafdruk die we achterlaten. En dat moeten we wereldwijd aanpakken’, benadrukt de meteoroloog. ‘De laatste 150 jaar zijn we het evenwicht aan het verstoren op de planeet. Fossiele brandstof, groei van de wereldbevolking, gebruik van technologie, verandering van klimaat… Dit zijn allemaal onzekere variabelen. We hebben veel kennis. Maar nog steeds weten we niet alles. En daarnaast moeten we onthouden dat wij reizigers nog steeds te gast zijn op een bestemming.’
Maar hoe kan en moet de reisbranche hier dan op inspelen? ‘Bewuste’ keuzes maken schijnt namelijk in ons brein een grote drempel te zijn. De gemiddelde mens heeft namelijk vijf oerdriften. En dus handelen we uit eigenbelang, zijn we gevoelig voor status, doen we anderen onbewust na, zijn we best kortzichtig en negeren we problemen die we niet meteen kunnen oplossen. Dus kun je als bedrijf het beste inspelen op gewoontes, aldus Van Leur. En hoe? ‘Probeer mensen te verleiden zonder dat een keuze bewust wordt gemaakt. Denk aan Holle Bolle Gijs, met zijn ‘papier hier’ op de Efteling. Op deze manier wordt het leuk om je afval weg te gooien.’ Dit wordt ook wel nudging genoemd: beïnvloeding van onderbewust gedrag. 
Eigenlijk willen we allemaal dus vooral niet te veel gedoe? Klopt. Want verandering betekent onzekerheid. En daarom ook des te belangrijker dat bedrijven alvast die keuze voor je maken. Hoe kun je als organisatie die rol pakken? Joris van Zoelen, van het strategisch adviesbureau Synergie, zegt dat er werk aan de winkel is. Per dag krijgen we als consument te maken met vijfduizend commerciële boodschappen. Twaalf daarvan zijn er maar effectief. ‘Concurrentie kan uit elke hoek komen.’ Een belangrijke ontwikkeling in de bedrijfswereld is dat de groei van organisaties met purpose (met een doel) ontzettend groeien. Een andere ontwikkeling is permanente innovatie en continue ontwikkeling. De reisbedrijven inspireren volgens Van Zoelen nog niet genoeg. ‘Reisbestemmingen wel. En daarom kun je het beste verhalen vertellen mét producten. Niet over producten. Want inspirerende reisorganisaties hebben de aandacht.’
